Ieder jaar komt het veelvuldig voor dat er grote hoeveelheden telefoons worden gestolen tijdens festivals. Het gaat soms wel om meer dan honderd exemplaren per evenement. Zo nu en dan worden de daders gepakt en volgt er een strafzaak. Doordat ik mij zelf wél met festivals maar niet met strafrecht bezig hou als advocaat, vond ik het interessant om eens te onderzoeken hoe zo’n gevalletje ‘betrapt’ verloopt en wat voor risico’s de daders nu precies lopen met deze diefstallen. Hieronder volgt de uitkomst.
Uit enkele strafzaken die in 2019 zijn gehouden en die betrekking hadden op Mysteryland en Defqon, blijkt mij het volgende.
Er zijn groepen buitenlandse daders (Colombia, Spanje), die speciaal voor een rooftocht naar telefoons een drukbezocht festival bezoeken in Nederland. Maar ook Frankrijk, Duitsland en andere landen in Europa. Meestal arriveren de dieven met het vliegtuig. Maar ze vertrekken weer per bus of per trein, omdat de grote hoeveelheid telefoons niet snel door de douane op het vliegveld heen komen. Een flinke hoeveelheid gestolen telefoons levert de daders al snel 14.000 – 17.000 euro’s op. Lekker verdienen dus.
Aangekomen in Nederland huurt iemand een hotel. En dan begint het zakkenrollen en roven. Worden de daders gepakt, dan volgt er later een veroordeling voor diefstal, heling en/of lidmaatschap van een criminele organisatie. Maar de bewijslast ligt hoog en vrijspraak komt ook regelmatig voor, omdat het bewijs ten aanzien van een persoon toch niet helemaal rond te krijgen is. Ondanks alle tijd en moeite die erin wordt gestoken door politie en justitie. Frustrerend lijkt mij dat, voor de slachtoffers en de beveiligers, maar ook voor de politie en het OM die zich met deze kwesties bezighouden.
Maar wat gebeurt er nu precies op zo’n festivalterrein? Hoe gaan die diefstallen in z’n werk? Uit een serie opgeloste diefstallen die tijdens Mysteryland 2019 hebben plaatsgevonden, blijkt het volgende. Een groepje vrouwen staat midden in de menigte. Liefst vlak bij het podium, waar het erg druk is. Of bijvoorbeeld in een rij, waar veel mensen staan te wachten. Ze dragen vaak een grote rugtas en een klein buideltasje. En hebben lange mouwen om iets in te stoppen, of zelfs geprepareerde pakken aan waar zo 22 telefoons in bewaard kunnen worden. Zij maken het de festivalbezoekers die bijvoorbeeld wat drankjes hebben gehaald of een T-shirt willen kopen moeilijk om langs hen te lopen naar hun vrienden op het terrein of uit de rij. Er wordt wat geschuurd, gedrukt, geduwd en… weg is de telefoon. Of geld. Of allebei. En dat gaat zo de hele dag door.
Soms hebben de slechtoffers de diefstal heel snel door en kijken zij goed om zich heen. In het geval van de Mysteryland-berovingen heeft dat onder meer geleid tot het indienen van klachten door de bezoekers bij de beveiliging van het festival. De beveiliging ging vervolgens op onderzoek uit, waarbij gestolen geld uit de mouw van een verdachte vrouw viel dat vlak voor de diefstal, door de eigenares op een bijzondere manier was opgevouwen. Daardoor moest het geld wel van haar afkomstig zijn en konden de verdachten worden aangehouden door de beveiliging.
De politie gaat na het festival druk aan de slag met de vele proces-verbalen van aangifte die er in dit geval zijn gedaan. Aangevers worden verhoord, verdachten worden vastgezet en verhoord, er worden allerlei getuigen verhoord, de hotelkamer wordt binnengetreden, etc. etc. Er komt zelfs digitaal forensisch onderzoek naar de telefoon van de verdachten aan te pas. En met succes, want daarop staat een foto van een tafel met heel veel gestolen telefoons erop. De koffer met de telefoons wordt daarna in beslag genomen in een bus die op weg is naar Spanje. En in de hotelkamer wordt ook nog een notitieboekje gevonden waarin allerlei lijsten met in totaal 59 omschrijvingen van telefoons staan. U raadt het al: het bewijs komt rond in dit geval!
De verdachten worden veroordeeld vanwege de diefstal, maar ook vanwege de deelneming aan een criminele organisatie. De rechter legt hun een onvoorwaardelijke gevangenisstraf op van twee jaar. Maar een aantal verdachten komt er ook vanaf met een vrijspraak, omdat de verweten diefstallen toch niet voor 100% bewezen konden worden als door hen persoonlijk gepleegd. Het strafrechtelijke proces blijft lastig….
Bezoekers van drukke festivals doen er intussen goed aan, om hun telefoon onder de kleding te dragen in een tas op de huid. Of thuislaten dat ding en het festival zonder afleiding van een telefoon over je heen laten komen. Dat deden we voordat de mobiele telefoon was uitgevonden tenslotte ook 😊.