Een nieuwe kijk op eigendom en auteursrecht
Op 31 januari 2021 maakte Warner Music Group bekend dat zij een ‘ preferred partner’ samenwerking is aangegaan met NFT-platform Oneof. Oneof gaat daardoor NFT’s maken voor artiesten die onder contract staan bij Warner. Oneof is een bedrijf dat mede wordt ondersteund door Quincy Jones. Het bedrijf was al eerder samenwerkingen aangegaan met de Grammy Awards, het Amerikaanse iHeartradio en MusiCares. Oneof is actief sinds september vorig jaar en heeft sindsdien NFT’s uitgebracht voor artiesten zoals Whitney Houston, Doja Cat, Alesso, The Game en anderen. De Web3-technologie van Oneof moet op termijn de labels en wereldwijd bekende artiesten van Warner verbinden met de volgende 100 miljoen fans via blockchain technologie, aldus de CEO van Oneof, Lin Dai. Ook Warner ziet grote kansen voor haar artiesten en labels, met name als het gaat om het verbinden van haar artiesten met nog meer fans en het als winnaar uit de bus te komen als het gaat om Web3 technologie, aldus Warner’s Oana Ruxandra.
Tezos
Oneof is naar eigen zeggen een ‘groen’ Web3-bedrijf dat is gebouwd op de Tezos blockchain. Tezos (XTZ) is een zogenaamd ‘proof-of-stake’ in plaats van een ‘ proof-of-work’ blockchain. Van Bitcoin en Ethereum is bekend dat het erg veel energie kost om deze blockchain te laten groeien. De ‘gasfees’ (transactiekosten) van Ethereum zijn onder kopers van NFT’s beroemd en berucht en kosten vaak veel meer dan de NFT die de consument wil kopen. Een paar honderd dollar is niet ongebruikelijk. Oneof biedt de NFT’s echter zonder gas fees aan doordat Oneof deze (veel lagere) kosten voor eigen rekening neemt.
Algemene voorwaarden
Oneof is gericht op sport en muziek. Van NFT’s wordt wel eens gezegd dat zij de begrippen ‘eigendom’ en ‘auteursrechten’ op hun kop gaan zetten. Maar wat koopt een fan nu precies op het platform? Wat betekent dat, eigendom van een op het platform van Oneof gekochte NFT? Daarvoor heb ik gekeken naar de algemene voorwaarden die Oneof hanteert. En dan moet de conclusie luiden dat de koper bar weinig krijgt. De koper krijgt een wereldwijde, niet-overdraagbare, niet-licenseerbare, niet-exclusieve licentie, voor de duur van het bezit van de NFT, om de NFT uitsluitend te gebruiken voor individueel, persoonlijk, niet-commercieel gebruik. In de woorden van de website:
NFT Media File on Decentralized Storage. Subject to the terms and conditions of the Terms, each holder of an Acquired Token is granted a worldwide, non-exclusive, non-transferable, non-sublicensable, royalty-free right and license, solely during that period of time during which such holder Owns an Acquired Token, and to the extent applicable, to obtain permanent downloads of, stream, and/or view the NFT Media File specifically associated with each such Acquired Token, stored on IPFS or other decentralized storage solutions, solely in each case only for individual, personal and noncommercial use(s).
Er mag dus vooral heel erg veel niet. Vooral het niet mogen overdragen komt op mij wat merkwaardig over, nu met name de doorverkoop van NFT’s tegen (soms veel) hogere tarieven big business is geworden via NFT platforms. Het gaat veel kopers juist met name om de speculatieve kant van het bezit van een NFT. Goedkoop kopen en zo duur mogelijk doorverkopen, dat is voor velen op dit moment de lol van NFT’s.
Uitsluitingen
In de algemene voorwaarden staan de vele uitsluitingen ook nog eens specifiek omschreven in de rubriek ‘licentie beperkingen’. Zo blijkt daaruit dat bijvoorbeeld het drukken en verkopen van T-shirts met een afbeelding van de gekochte NFT zeker niet is toegestaan. Ieder commercieel gebruik van de NFT is namelijk ten strengste verboden. De koper mag ook geen merkrecht deponeren, aanvullende auteursrechten claimen of op welke andere manier dan ook (aanvullende) intellectuele eigendomsrechten verwerven op de NFT. In feite is iedere handeling met de NFT verboden, tenzij de handeling specifiek is toegestaan. En er is heel weinig toegestaan, zoals blijkt uit het hiervoor genoemde citaat uit de algemene voorwaarden.
Memorabilia
Nu Oneof en Warner zich met name richten op het verkopen van NFT’s van (ook) de muziek van de artiesten, is ook de volgende zin in de algemene voorwaarden interessant:
except as is expressly provided herein, you are not granted (x) any commercial, sale, resale, reproduction, distribution or promotional use rights respecting the Digital Copies, Preview Content or Token Descriptions, or (y) any rights for uses that require a synchronization or public performance license with respect to any musical compositions embodied in any Digital Copies, Preview Content or Token Descriptions.
Kortom: ook de eigenaar van een NFT die bestaat uit muziek mag daar verder niks mee doen aangezien iedere openbaarmaking ervan is verboden. Een synch-licentie verstrekken is al evenmin toegestaan. Het is de koper van de NFT dus niet toegestaan de muziek-NFT in bijvoorbeeld een commercial of een film te laten gebruiken. Nu ging het in vroegere tijden bij de aanschaf door een fan van (analoge, fysieke) memorabilia van het idool (denk: een haarlok van Elvis Presley of een gesigneerde foto van Madonna) meestal vooral om het fysieke bezit. Maar nu gaat het om in (soms hoge) oplagen vervaardigde, digitale dus per definitie oneindig kopieerbare stukjes muziek. Hoe fijn is dat voor de koper?
Geen eigendom
Uiteindelijk is het Oneof dan wel de oorspronkelijke aanbieder van de NFT die:
‘eigenaar is van alle wettelijke rechten, titels en belangen in en op het intellectuele eigendom belichaamd in de digitale activa, voorbeeldinhoud en/ of tokenbeschrijvingen die zijn gekoppeld aan uw verworven token’
Kortom, muziek-NFT’s hebben nog een lange weg te gaan voordat er daadwerkelijk – via bijvoorbeeld een echte verkoop aan de fan – een interessante, nieuw soort verbinding tussen de artiest en de fan via blockchaintechnologie wordt gerealiseerd.
Tickets?
Recentelijk zie ik echter steeds vaker NFT’s op de markt komen die de koper een speciale toegang geven tot een club, restaurant of optreden. Gaan NFT’s op termijn misschien primair de reguliere ticketverkoop van de artiest vervangen? Wie het weet mag het zeggen. Intussen blijf ik de ontwikkelingen scherp in de gaten houden.
